ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ «ΣΤΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΥΒΟΪΚΟΥ»
Χώρισα το θέμα του ταξιδιού σε τρία μέρη: α) Η
τάση για φυγή, β) το ταξίδι και γ) η
επιστροφή, ώστε να υπάρχει μια εξέλιξη που θα ευνοεί τη σκηνική παρουσίαση. Τα
κείμενα (εκτός από του Καββαδία) είναι Ευβοέων λογοτεχνών ή ευβοϊκής καταγωγής.
Καλό είναι και τα τραγούδια που θα προστεθούν να σχετίζονται περισσότερο με τον
τόπο.
Στο πρώτο μέρος το ποίημα «Οι Ευριπαίοι»
(1995) θέτει το θέμα της έλλειψης συνεννόησης και το συνδέει με τη γεωγραφία
του τόπου. Κάπως όπως ξεκινάνε και οι «Όρνιθες» του Αριστοφάνη, με τον
Πεισθέταιρο και τον Ευελπίδη που φεύγουν από την Αθήνα γιατί δεν αντέχουν τους
συμπολίτες τους. Τα τρία κείμενα που ακολουθούν θέτουν το θέμα της παρακμής της
πόλης, πάντα με τον Ευβοϊκό παρόντα. Το μέρος αυτό τελειώνει με το θέμα της
φυγής, με έναν διάλογο του Σκαρίμπα με την αδελφή του. Η Καλλιόπη θέτει το θέμα
σε πιο προσωπικό επίπεδο, ενώ ο Γιάννης του δίνει διάσταση δημόσια και πιο
αισιόδοξη.
Το δεύτερο μέρος είναι ένας διάλογος δύο
ναυτικών, του Κυμαίου Βασίλη Λούλη με τον Καββαδία. Ο Καββαδίας βλέπει το
ταξίδι περισσότερο ως ατομική περιπέτεια και είναι πιο ριψοκίνδυνος, ενώ ο
Λούλης σε συσχετισμό με τους άλλους. Μπορεί να δημιουργηθούν χαρακτήρες εδώ και
να απαγγελθούν ίσως κάποια μέρη από τα τραγούδια του Καββαδία.
Το μέρος της επιστροφής σχετίζεται πιο άμεσα
με το χρόνο. Αρχίζει με δυο ποιήματα, το ένα πιο μυστικιστικό, όπου γίνεται
υπέρβαση του χρόνου, το δεύτερο σε πιο ρεαλιστικό επίπεδο και πιο απαισιόδοξο.
Ο επίλογος γίνεται με το διήγημα του Σκαρίμπα. Το ταξίδι εδώ είναι πιο
εσωτερικό και η έξοδος από τα στενά όρια του χρόνου γίνεται μέσα από την
ανανέωση της σχέσης ενός ζευγαριού, του Αγησίλαου και της Σιωπίας. Τα διαλογικά
μέρη μπορούν να παιχτούν εντελώς θεατρικά, με τα υπόλοιπα μέρη να διαβάζονται
από τον αφηγητή-Σκαρίμπα.
Στο α΄ μέρος το κλίμα θυμίζει την προ της
Δικτατορίας του 1967 εποχή και θα ταίριαζαν εδώ τραγούδια όπως το «Χαλκίδα» που
έχει γραφτεί άλλωστε για τον Σκαρίμπα. Το β΄ μέρος θυμίζει τη Μεταπολίτευση
ιδιαίτερα λόγω της μελοποίησης του Καββαδία από τον Μικρούτσικο. Το γ΄μέρος
μάλλον δεν έχει σαφή εποχή, είναι πιο «μελλοντολογικό» από την άποψη των ιστορικών
αναφορών και ιδιαίτερα λόγω της ανατρεπτικής γλώσσας του Σκαρίμπα.
Γενικά μπορεί να γίνουν αναφορές στην πρόσφατη
ελληνική πραγματικότα. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να προσεχτούν φράσεις
όπως αυτή του Σπ. Κοκκίνη: «Η αλήθεια είναι πως φταίγαμε κι /εμείς που ακολουθήσαμε
τη φορά της κλίσης/ παίζοντας τον
τυφλοπόντικα.»
Μιχάλης Βαβούλας
